Emer Beamer: Serious Toys

De Ierse Emer Beamer studeerde economie in Ierland en later grafisch ontwerp aan de Rietveld academie. Samen met ontwerpster Hester Ezra en planologe Ineke Aquarius vormt zij het team van de Butterfly Works. Op freelance basis zetten zij creatieve ontwikkelingsprojecten op, voornamelijk in Afrika en Europa. Eerder bedachten ze de succesvolle webdesignopleiding NairoBits en ontwikkelden ze Aids-preventieprogramma The World starts with Me, dat in 2004 de digital communities prijs van Ars Electronica won. Hun nieuwste project gaat over serious toys, educatief speelgoed. Te beginnen met wel heel bijzondere kleurboeken.

‘Toen mijn oudste dochter een jaar of drie was merkte ik dat ze net zo lief een tekening van een ander kind inkleurde als een kleurboek. Zo ontstond het idee om een kleurboek voor kinderen van drie tot acht jaar te maken van kindertekeningen, aangevuld met foto’s en verhalen over de tekenaars. De tekeningen worden in workshops gemaakt door kinderen van een jaar of tien uit krottenwijken in Nairobi. Die krijgen zo de kans om hun eigen leven met andere ogen te bekijken, krijgen meer zelfvertrouwen en ontplooien hun creatieve vaardigheden. De kinderen hier leren over andere situaties.’

‘Van de zomer waren we in Kenia voor het vijfjarig jubileum van NairoBits, een webdesignopleiding voor kinderen uit krottenwijken. Daar hebben we weer eens live gezien wat een impact die opleiding heeft gehad op de levens van de studenten. Ik ontmoette daar bijvoorbeeld een jongen die twee jaar geleden binnenkwam als een echte ghetto-boy, met scheve hoed en gympen. Hij moest toen echt zijn best doen om uit de buurt te blijven van verkeerde vrienden – jongens met pistolen die anderen beroven. Nu had hij een baan, droeg hij een stijlvol pak en straalde hij van de zelfverzekerdheid.’

‘Die live-ontmoetingen zijn een mooie aanvulling op het gewone contact, per msn, e-mail en af en toe skype – foon via internet. Omdat wij elkaar live hebben leren kennen, is het nu mogelijk met korte workshops online veel samen te werken. In 2003, bijvoorbeeld, hebben we het hele curriculum van de NairoBits school online ontwikkeld, door op msn te brainstormen over ideeën voor lessen die vervolgens steeds uit te werken en nieuwe drafts te sturen totdat het goed was.’

‘Met de handel in een tastbaar product, zoals binnenkort het kleurboek, hebben we al een beetje ervaring: Hester Ezra, ook een ‘butterfly’, ontwierp potten die in Marokko van afgedankte autobanden worden gemaakt. Hier worden ze in designwinkels verkocht. Rond deze ‘tyre-trade’ potten is in een krottenwijk in Marokko een heel economisch circuitje ontstaan.’

‘Voor de kleurboeken van het project ‘Serious Toys’ krijgen we subsidie van NCDO. Die gebruiken we als startkapitaal. Doordat het boek hier commercieel verkocht wordt en de winst terug kan stromen naar het project, zal het project uiteindelijk zonder subsidies kunnen blijven bestaan en zich hopelijk ook uitbreiden. Dat lukt niet met een product dat smaakt naar ontwikkelingswerk. Het moet echt een mooi boek zijn, een hebbeding. Er zijn gelukkig uitzonderingen, maar informatieve, mooi vormgegeven kleurboeken zijn schaars. Met behulp van de boeken willen we een aantal projecten doen op basisscholen en het liefst zien we het boek ook in de Bijenkorf en de Hema.’

‘We noemen onszelf de Butterflies, omdat een kleine handeling grote invloed kan hebben – zoals de vleugelslag van een vlinder een storm kan veroorzaken. Door onze projecten klein te houden kunnen we steeds bijsturen tot het klopt aan alle kanten. Zo inspireren we anderen om creatieve en innovatieve projecten op grotere schaal te implementeren.’

Sophie Koers